TWENTE
Hoofdlandschappen
Het Twentse landschap bestaat uit twee verschillende hoofdlandschappen. Het zandlandschap en het veenlandschap.
​
Zandlandschap
Het grootste deel van Twente bestaat uit het zandlandschap. Het zandlandschap is een van de meest gevarieerde landschappen. Verschillende natuurkrachten hebben aan de vorming van onze zandlandschappen bijgedragen, zoals de werking van water, wind en ijs. De veelheid aan krachten die actief zijn geweest vormen de verklaring voor de grote variatie aan landschapselementen die binnen de zandlandschappen aangetroffen kunnen worden. Het Nederlands zandlandschap is bijna helemaal tijdens het Pleistoceen gevormd (ongeveer 2,6 miljoen - 10.000 jaar geleden).
Het zandlandschap beslaat grote delen van het noorden, midden en zuiden van ons land. Het zandlandschap bestaat overal uit zand, maar per regio zijn er opvallende verschillen. Zo kan het zandlandschap worden onderverdeeld in drie gebieden: het noordelijk zandgebied, het Midden-Nederlands zandgebied en het zuidelijk zandgebied. Het Midden-Nederlands zandgebied (Utrecht, Gelderland, zuidelijk Overijssel) omvat stuwwallen zoals de Veluwe en het Montferland met daartussen laaggelegen zacht glooiende dekzandgebieden.
De drie zandlandschappen hebben ieder een karakteristiek uiterlijk, maar ze hebben ook overeenkomstige landschapselementen. Het Midden-Nederlands zandgebied is voor Nederlandse begrippen behoorlijk rijk aan reliëf. Tussen de stuwwallen liggen vlakkere gebieden met dekzand aan het oppervlak. Dit dekzand werd tijdens een zeer koude fase van de laatste ijstijd (Weichselien) door poolwinden aangevoerd vanaf de Noordzeebodem. Dekzandgebieden die niet zijn geëgaliseerd hebben het uiterlijk van een lichtglooiende deken. Daartussen komen langgerekte vrij lage dekzandruggen voor.
Veenlandschap
In een klein gedeelte van Twente (rondom Vriezenveen) is er het veenlandschap. Dit landschap bestaat uit veenbodems die in dit geval nog niet zo lang geleden zijn veranderd door de mens.
​
Veenbodems bestaan uit grotendeels onverteerde plantenresten. In veen vind je zaden, wortels, bladeren, takjes en soms zelfs complete boomstammen terug. Veenbodems hebben van nature een hoge grondwaterstand en vaak stinken ze naar rotte eieren (door de vorming van rottingsgassen zoals zwavel en methaan). Op veel plekken is de grondwaterstand kunstmatig verlaagd, waardoor het veen uitdroogt, inklinkt en ten slotte verteert. Je kunt echter spreken van een veenbodem zolang de bovenste 80 centimeter van de grond voor meer dan de helft uit veen bestaat.Moerasplanten die na hun dood in het water terechtkomen, raken afgesloten van de buitenlucht. Bij gebrek aan zuurstof verteren ze maar een klein beetje.
​
Het is echter genoeg om stoffen uit de plantencellen vrij te maken die het water sterk verzuren. Het zure water verhindert de groei van bacteriën die de plantenresten verder af kunnen breken. Veenplanten zorgen dus zelf voor de omstandigheden waarin ze zich kunnen onttrekken aan de afbraakcyclus. Het gevolg is dat dode veenplanten intact blijven en zich opstapelen tot dikke lagen. Uiteindelijk ontstaat een veenbodem die meters dik kan worden.Veenbodems zijn niet erg geschikt om akkerbouw op te bedrijven. De grond is veelal te zuur voor gewassen en vaak ook te nat. Natuurlijk kun je veen ontwateren, maar zonder water klinkt veen sterk in. Bovendien komt het veen dan in contact met zuurstof, waardoor het gaat oxideren (een langzame vorm van verbranden).
​
De mens heeft veengebieden dan ook lange tijd links laten liggen. Het was gevaarlijk gebied waar je gemakkelijk in kon wegzakken of verdwalen. Vanaf de late middeleeuwen begon men echter het economisch nut van veen in te zien. Rond 1850 werden de veenbodems afgegraven door de mens om er zout uit te winnen en om het te gebruiken als brandstof. Turf bevat veel koolstof en is prima geschikt als brandstof. Per gewichtseenheid bevat turf 50% tot 60% koolstof. De verbranding van turf levert dan ook meer energie dan de verbranding van hout.
Deellandschappen
Bron tekst zandlandschap: Geologie van Nederland. (z.d.-b). Zandlandschap - Geologie van Nederland. Geraadpleegd op 7 december 2020, van https://www.geologievannederland.nl/landschap/landschappen/zandlandschap#head8
​Bron tekst veenlandschap: Geologie van Nederland. (z.d.-b). Veenbodem (veenlandschap) - Geologie van Nederland. Geraadpleegd op 7 december 2020, van https://www.geologievannederland.nl/ondergrond/bodems/veenbodem-veenlandschap#:%7E:text=Veen%20ontstaat%20als%20planten%20in,afgegraven%20voor%20brandstof%20(turf)​​