TWENTE

Het landschap van Twente bestaat uit twee hoofdlandschappen, namelijk het zand- en veenlandschap. In deze figuur wordt er weergegeven in welke periodes er bepaalde veranderingen in het landschap plaatsvonden. Deze veranderingen waren natuurlijk niet van de een op de andere dag, maar hebben zich rond die periode ontwikkeld. Ook zijn er kantelpunten wat aangeeft wanneer er een grote verandering kwam in het Twentse landschap.

​

Zandlandschap

Het zandlandschap van Twente bestaat uit de stuwwallen, beekdalen en het landelijk gebied. Deze eenheden hebben verschillende soorten uiterlijk door het hoogteverschil. 

De plaats waar er in Twente van oudsher veen voorkwam is in de beekdalen, omdat deze wat lager liggen in het landschap dan de stuwwallen en het landelijk gebied. Echter is dit veen over de jaren heen zo goed als verdwenen in het huidige landschap voor landbouwgrond. 

In het landelijk gebied zijn al hele lang tijd bewoners bezig met landbouw. Dit is steeds meer geworden tot hoever het tegenwoordig is ontwikkeld. Heide heeft hiervoor plaats moeten maken en daarbij zijn er steeds meer kernbebouwingen bij gekomen. Rond 1900 moest het landelijk gebied ook wat ruimte geven aan een aantal kanalen.

De stuwwal is tussen 2000 vc en ongeveer 800 nc hetzelfde gebleven, echter werden er wel wat huizen gebouwd. Daarna kwamen de heideontginningen, die ervoor zorgde dat de heide plaats maakte voor landbouw. Tegenwoordig is er nog maar weinig heide terug te vinden in het Twentse landschap en zijn er wat kernbebouwingen bijgekomen.

 

Veenlandschap

Tot 1300 nc is het veenlandschap niet veranderd. Door de slechte omstandigheden van deze grondsoort kon er geen landbouw bedreven worden. Wanneer het veen na 1300 nc werd ontgonnen of ontwaterd, ontstond er een betere ondergrond die ervoor zorgde dat het toegankelijk werd voor landbouw. Rond 1300 tot 1800 nc is er erg veel veen afgegraven. Dit afgraven bracht werk met zich mee, waardoor men er ging wonen en er huizen bouwden rondom en in het veenlandschap. Tegenwoordig is er nog altijd veel landbouw op de voormalige veengronden te vinden, maar is er ook veen gebleven of hersteld. 

 

Kantelpunten

Sinds het begin van de Bronstijd (2000 vc) zijn er 4 grotere kantelpunten waar te nemen in het landschap van Twente. Vanaf 800 nc werd er veel heide ontgonnen ten behoeve van landbouw. Dit wordt in Twente gezien als een kantelpunt, omdat door deze ontginning het gehele landschap veranderde. Hetzelfde geldt voor de veenontginningen ten behoeve van landbouw vanaf 1300 nc. Vanaf 1600 nc kwam de verstedelijking op gang wat voor een ander beeld zorgde in het landschap. Vanaf iets voor 1900 nc werd de industrialisatie (katoenindustrie) een ding, er kwamen steeds meer fabrieken en er werden kanalen gegraven. Voor Twente is dit het belangrijkste kantelpunt.

​

Meer weten over de zand- of veenlandschappen? Klik hier.