TWENTE
Watertorens
Twente heeft 21 watertorens waarvan de oudste uit Enschede (1890) stamt met een hoogte van 40 meter. In Daarle, Ootmarsum en Vriezenveen staan de 3 jongste watertorens (1934). De hoogste watertoren staat in Almelo met een hoogte van 42 meter. Er zijn meerdere kleinere watertorens met een hoogte van ongeveer 10 meter.
​
Watertorens vormen sinds 1890 een karakteristiek onderdeel van de gebouwde omgeving in Twente. Vanwege de forse afmetingen en de vaak markante situering in het vlakke Hollandse landschap beschouwden de waterleidingbedrijven de watertoren als hun visitekaartje en besteedden veel aandacht aan het uiterlijk. Momenteel resten er nog zo'n 175 van deze drinkwatertorens in heel Nederland waarvan nog maar enkele in gebruik zijn.
​
De eerste watertorens die in Nederland gebouwd werden dienden voor de watervoorziening van de stoomlocomotieven van de spoorwegen. Honderden exemplaren verrezen door het gehele land op stations complexen. Dit type watertoren viel door zijn geringe afmetingen in de regel weinig op. Inmiddels zijn ze vrijwel allemaal afgebroken. Ook op industriële complexen verrezen watertorens. Dit is ook af te zien aan de watertorenlocaties in Twente, er staan 11 watertorens in de grote steden (Almelo (4), Hengelo (2) en Enschede (5)). Tenslotte werden door ziekenhuizen en particulieren watertorens gebouwd als onderdeel van kleine drinkwatervoorzieningen op plaatsen waar nog geen leidingnet aanwezig was. De toekomst van de watertorens is vooral afhankelijk van de herbestemming van de torens.
Watertoren Daarle
De watertoren van Daarle werd gebouwd in 1934. Door de opkomst van de industrie in de 19de eeuw raakte het grond- en beekwater vervuild. Om aan gezond drinkwater te komen bouwde men pompstations, die het water vanuit grote diepte naar boven konden halen. Vervolgens moest het water over grote afstand getransporteerd worden en er moest voldoende druk op de waterleiding zijn. Daarvoor bouwde men waterreservoirs op behoorlijke hoogte. Deze toren is bijzonder, omdat dit het enige exemplaar is die niet is ommetseld met bakstenen. De achthoekige toren is 33 m hoog en heeft een betonnen waterbassin met een inhoud van 150.000 liter. Tegenwoordig is het een woonbestemming.
​
​
De werking van de watertoren is gebaseerd op een hooggelegen reservoir dat rechtstreeks aangesloten is op het waterleidingnet. Volgens de wet van de communicerende vaten is het hoogteverschil tussen de waterspiegel in het reservoir en een bepaald punt in het leidingnet bepalend voor de hoogte van de druk op dat punt. De watertoren werd veelvuldig toegepast in drinkwaterleidingnetten. Daarnaast komt de watertoren voor in omstandigheden waarbij gedurende een korte tijd een grote hoeveelheid water nodig is. Ook werden watertorens geplaatst als blustoren in de buurt van brandgevaarlijke bedrijven. Bij brand kan men hier onmiddellijk beschikken over een aanzienlijke hoeveelheid bluswater onder een voldoende hoge druk.
​
De bouw van een watertoren werd als een uitdaging beschouwd.
De ontwerpers probeerden van elke toren iets bijzonders te maken, identieke torens werden vrijwel niet gebouwd. Voor de grote diversiteit van de Twentse watertorens kan een aantal oorzaken worden genoemd.
Eén daarvan was de sterke ontwikkeling van de technische mogelijkheden, maar ook de verschillende architectuurstromingen lieten hun sporen achter in het uiterlijk van de watertorens. De vormgeving van de Twentse drinkwatertorens was vanaf 1890 onafgebroken het onderwerp van discussies en leidde tot een bijzondere collectie watertorens in Twente tot het moment wanneer er geen exemplaren meer werden bij gebouwd (1934).
Watertoren Landgoed Twickel
Locaties standplaatsen Twentse Watertorens
Een lijst met alle watertorens in Nederland bekijken?
​
​
​
​
Alles weten over watertorens in Nederland?
​
​
​
​
​
​
​
​
Bron tekst: Nederlandse Watertoren Stichting. (z.d.). Watertorens. Geraadpleegd op 7 december 2020, van https://www.watertorens.nl/